Nijdamstra Stichting

De familievereniging van de geslachten Nijdam, Nieuwdam, Wynia, Wijnja, Wienia, Vleer en andere nazaten van Willem Willems de Oude.

De naam Wynia, Wijnia, Wynja, Wijnja

 (Uit het nijdamstraboek deel 4, blz. 350-352) De bekende Friese naamkundige Johan Winkler zegt over onze naam in zijn boek "Friesche Naamkunde" het volgende:"Winia, Wijnia, Wynya (in de spreektaal Wynje), Wynye, Wyniye, Wyngia, Wyngie, in misspelling Wienia, Wynja, Wynje, Wienja, Wieneja; alles samengetrokken vormen van den oorspronkelijken, volledigen vorm Wininga - Winema -Wyninga - Wynenga, groningerland Wieninga, Oost-Friesland Wynen, Wynne, Wienieke, Winieke.Wynstra, rechtstreeks van de plaatsnaam Wyns afgeleid.Wijns, Winza, in 1242 Wynenza, in 1318 Wininghe (voluit en oorspronkelijk Wininga), Wijns, dorp in Tietjerksteradeel; met de wynsermar, anders gezegd de Antsje-Jetses-mar, drooggelegd meerke aldaar; en het gehucht it wynser tichelwurk onder Stiens.Wyns, gehucht onder Oosterend, Winia-hoarne, in 1456 Wingahurna, in 1583 Wynninghehorn, Wyngiahorne, bij verbastering Wynhorn, gehucht onder Leeuwarden op de grensscheiding van Huizum; met de Winiahoarnster reed, sedert den aanleg van den spoorweg verdwenen, en met de Winiahoarnster sylsleat aldaar.Wynia-state onder Roordahuizum. Idem onder Nes in West-Dongeradeel. Idem onder Jouswier in Oost-Dongeradeel. It Winia-lan, stuk land onder Broek in Doniawerstal.Winiaterp of Wijnjeterp (ter plaatse en in de omtrek, in de dagelijkse spreektaal Wenjeterp, schier Weinterp), Wangeterp, Wangedorp, Wengedorp, dorp in Opsterland.De Winia-tynje of Wynje tynje, gehucht onder Terwispel; met de Winia-wei, Wyneweg, de Wynia-leyen en de Winia-ikkers.De Wynjes-petten, vergraven veenland en veenputten onder Suewoude."Tot zover Johan Winkler. Er was dus keuze genoeg om de geslachtsnaam Wynia aan te nemen. Ook zien we hieruit hoe verschillend de naam wel werd geschreven. Het is zelfs niet eenvoudig de juiste vorm hieruit te kiezen. In Tietjerksteradeel spreekt men van Wiens en er staat op de kaart Wijns. In Opsterland zegt men Weinterp en op de kaart Wynjeterp. De 'ij' en 'ie' werden in de middeleeuwen al door elkaar gebruikt. Het feit, dat door de ambtenaren van de burgerlijke stand in het begin van de vorige eeuw Winia en Wienia werd geschrevem, duidt er op, dat Wynia's zich toen ook zo noemden. We hebben hier namelijk te doen met de fonetische schrijfwijze, want over het algemeen hield men zich aan de Nederlandse spelling en daarom schreef men Sijbe in plaats van Siebe, Wijbe in plaats van Wiebe, Sijtske en niet Sietske, zoals men het uitsprak.De uitspraak was dus Winia en geen Wijnia, Wienja en geen Wijnja. Wienja is ongetwijfeld juister dan Wienia, want voor de 'I' moeten we een 'J' lezen. Toch wordt ook nu nog meer Wienia dan Wienja gezegd. Het is ook niet zo belangrijk. Alleen de ij-klank is in alle spellingsvormen fout!Tot in deze tijd zijn er Wijnja's en Wijnia's die het dan eens met puntjes en dan weer zonder puntjes doen. Laten we echter geen ruzie maken over de puntjes, want de naam Wynia houdt voor alles vriendschap in. De bekende Friese naamkundige dr. P. Sipma deelt op blz. 15 van "Fryske Nammenkunde 1" mede dat Win - vriend betekent. Het IA is een samentrekking van INGA, hetgeen wil zeggen volk van, stam van, sibbe van. De geslachtsnaam Wininga betekent dus: volk van win. Gaan we nog een stapje verder dan betekent de naam Winia dus vriendenvolk, vriendenfamilie. Kan het nog beter?Willem tsj. Vleer sloot het voorgaande stukje uit het Nijdamstra-boek deel 4 af met een vraag: Kan het nog beter? Mijn antwoord hierop is 'Ja'. Ik (Geert van der Velde) ben er namelijk achter gekomen dat Wynja [win-yah] een Noorse Runeteken is. De vorm van het teken is een soort P. De betekenis van dit runeteken is als volgt te omschrijven als een vorm van de perfecte liefde, omdat het niet vraagt, maar enkel geeft zonder iets hiervoor terug te verwachten.Wynja is alles wat mooi en om van te houden is en het heeft een kinderlijk onschuldige houding. Het toont het ideaal waar we naar zouden moeten streven.Wynja ontwikkelt het bewustzijn van de eigenwaarde. Het is de kracht die het zelfbewustzijn opbouwt ( vrije vertaling uit Rune Power van Kenneth Meadows, blz.56,57. Element books, 1996)Hoe past de Wijnia/Wijnja tak in de Nijdam-stamboom?
Romke Piers Wynia had drie dochters Lolk, Ymck en Wytske.Lolk trouwde met Douwe Rijms.Hun kinderen namen de naam van hun moeder als achternaam aan. Deze tak is bij de Nijdam-boom gekomen omdat haar zussen Ymck en Wytske met een Nijdam huwden.Ook de kinderen van Ymck en Wytske namen de naam van hun moeder als familienaam aan.De waarschijnlijke reden hiervoor is dat het geslacht Wynia toentertijd meer aanzien genoot dan de familie Nijdam. De nazaten van Ymck, dat is ongeveer 60-70% van de Wijnia/Wijnja populatie, horen volgens de mannelijke lijn dus Nijdam te heten.
Een groot gedeelte hier weer van hoort echter in plaats van Nijdam eigenlijk Gabes te heten.De dochter van Ymck Romkes Wynia en Foeke Sytzes Nijdam,--> Wypkjen Foekes Wynia ! (1723-1814) trouwde namelijk in 1752 met Jan Gabes.Hun kinderen namen echter de naam Wynia weer als familienaam aan.
Tot slot om het geheel nog iets duidelijker te maken.Een dochter van Wytske Romkes Wynia en Wieger Sytzes Nijdam,--> Geiske Wiegers Nijdam trouwde voor de eerste keer met Ruurd Tjeerds de Haan. Na diens dood hertrouwde ze met Sytze Foekes Wynia (broer van Wypkjen). De kinderen uit haar eerste huwelijk namen de naam van haar tweede echtgenoot aan, dus Wynia. Een van deze kinderen Akke Ruurds de Haan (Wynia) trouwde later met Sybren Foekes Wynia, een broer van haar stiefvader.
Ik hoop dat nu aan alle familieleden duidelijk is waar de Wijnia/Wijnja tak hangt in de Nijdam-stamboom.